ABD-Türkiye İlişkilerinde Trump Faktörü: Kritik Değerlendirme

Axel S�rensen

3 min read

Post on May 27, 2025

4.2

Share

Trump Döneminde ABD-Türkiye İlişkilerinin Temel Özellikleri

Trump yönetimi, ABD-Türkiye ilişkilerinde yeni bir sayfa açmak yerine, var olan sorunları daha da karmaşık hale getirmiştir. Bu dönem, güven eksikliği, yüksek gerilim ve öngörülemezlikle karakterize edilebilir.

2.1. Güven Sorunu ve Yüksek Gerilim

Trump yönetimi dönemi, Türkiye'deki demokrasi kaygıları ve insan hakları ihlalleri konusunda tutarsız bir yaklaşım sergilemiştir. Bu durum, iki ülke arasındaki güven sorununu daha da derinleştirmiştir.

• FETÖ ile Mücadele: Türkiye'nin FETÖ ile mücadelesi, ABD ile önemli bir sürtüşme noktasını oluşturmuştur. ABD'nin bazı FETÖ üyelerine sığınak sağlaması, Türkiye'nin tepkisine yol açmıştır.
• S-400 Krizi: Türkiye'nin Rusya'dan S-400 füze savunma sistemleri satın alması, ABD'nin sert tepkisiyle karşılaşmış ve yaptırımlara yol açmıştır. Bu durum, NATO ittifakının geleceği açısından ciddi endişeler yaratmıştır.
• İnsan Hakları İhlalleri: Türkiye'deki basın özgürlüğü, ifade özgürlüğü ve yargı bağımsızlığı konusundaki endişeler, ABD ile ilişkileri olumsuz etkilemiştir.

2.2. Suriye Politikasında Çatışmalar

Suriye iç savaşı, ABD ve Türkiye'nin farklı stratejik hedeflerini ve yaklaşımlarını ortaya koyan önemli bir ayrışma noktasını oluşturmuştur.

• YPG/PYD Sorunu: ABD'nin YPG/PYD'ye verdiği destek, Türkiye'nin güvenlik kaygılarını artırmış ve iki ülke arasındaki işbirliğini engellemiştir.
• Suriye'den Asker Çekme Kararı: Trump yönetiminin Suriye'den asker çekme kararı, Türkiye'nin bölgedeki rolünü ve güvenliğini etkileyen önemli bir gelişme olmuştur. Bu karar, bölgesel istikrarsızlığı artırmış ve IŞİD'in yeniden canlanma riskini beraberinde getirmiştir.

2.3. Ekonomik İlişkilerdeki Dalgalanmalar

Trump yönetimi döneminde, ABD-Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilerde önemli dalgalanmalar yaşanmıştır.

• Ekonomik Yaptırımlar: ABD'nin Türkiye'ye uyguladığı ekonomik yaptırımlar, Türkiye ekonomisini olumsuz etkilemiştir.
• Ticaret Anlaşmazlıkları: İki ülke arasında çeşitli ticaret anlaşmazlıkları yaşanmış ve bu durum ekonomik işbirliğini zayıflatmıştır.
• Ekonomik Bağımsızlık Çabaları: Türkiye, ABD'den ekonomik bağımsızlığını artırma çabaları göstermiştir.

Trump Politikalarının Uzun Vadeli Etkileri

Trump yönetiminin politikaları, ABD-Türkiye ilişkilerinin uzun vadeli dinamiklerini derinden etkilemiştir.

3.1. İttifakın Geleceği

Trump dönemi, NATO ittifakının geleceğini sorgulamayı gerektiren bir dönem olmuştur. Türkiye'nin Batı ittifakındaki konumu belirsizleşmiş ve iki ülke arasındaki güvenin yeniden tesis edilmesi zorlaşmıştır.

3.2. Bölgesel Güç Dengesinde Değişimler

Trump yönetiminin Ortadoğu politikası, bölgesel güç dengesinde önemli değişikliklere yol açmıştır. Türkiye, bölgesel politikalarında daha bağımsız bir çizgi izlemeye çalışırken, ABD'nin bölgesel etkisi azalmıştır.

3.3. İnsan Hakları ve Demokrasi

Trump yönetiminin insan hakları konusundaki tutumu, Türkiye'deki insan hakları durumuna ilişkin kaygıları artırmıştır. Demokrasi standartları, ABD-Türkiye ilişkilerinde önemli bir rol oynamaya devam etmektedir.

Sonuç: ABD-Türkiye İlişkilerinde Trump Mirası ve Gelecek Adımları

Trump yönetimi, ABD-Türkiye ilişkilerinde derin izler bırakmıştır. Güven eksikliği, artan gerilim ve öngörülemezlik, iki ülke arasındaki ilişkiyi olumsuz etkilemiştir. Gelecekteki ilişkilerin şekillenmesi, her iki ülkenin stratejik çıkarlarını göz önünde bulunduran açık diyalog ve işbirliğine bağlıdır. ABD-Türkiye ilişkilerinde istikrarın sağlanması için daha dengeli ve öngörülebilir bir politika izlenmesi gerekmektedir. Bu konuda kapsamlı bir kritik değerlendirme ve daha fazla araştırma şarttır. ABD-Türkiye ilişkilerinde yeni bir sayfa açmak için yapıcı diyalog ve karşılıklı anlayışa dayalı bir yaklaşım elzemdir. ABD-Türkiye ilişkilerinin geleceği, bu iki stratejik müttefikin ortak çıkarlarını gözeterek işbirliği yapma kapasitesine bağlıdır.